Δράμα 24: "Γκέκας' & "Honeymoon" - Κριτική

Δημοσίευση: 9 Σεπτεμβρίου 2024, 14:23
Συντάκτης:

Οι ταινίες που κυριάρχησαν στα βραβεία της φετινής απονομής του Φεστιβάλ Δράμας μοιράζονται κάτι κοινό, το παιδικό στην μία περίπτωση και το τρανς στην δεύτερη περίπτωση βίωμα μέσα σε μια πατριαρχική, καταπιεστική κοινωνία που ωθεί τους ανθρώπους προς διαγεγραμμένους ρόλους και πετάει στο περιθώριο όποιον δεν ακολουθεί τους κανόνες της. Μεγάλος νικητής ο Γκέκας του Δημήτρη Μουτσιάκα που απέσπασε τον Χρυσό Διόνυσο καλύτερης ταινίας και άρα εισιτήριο για την δυνατότητα συμμετοχής στα προσεχή Όσκαρ καλύτερης ταινίας μικρού μήκους, ενώ παράλληλα κέρδισε το βραβείο σεναρίου και φωτογραφίας. Νικήτρια ταινία και το Honeymoon του Άλκι Παπασταθόπουλου, που απέσπασε το ειδικό βραβείο της επιτροπής, βραβείο γυναικείας ερμηνείας για την Νάσια Σιντέτα, βραβείο Drama Queer και βραβείο Onassis Culture.

<a href="/nea/festival-dramas-taxideyei-sto-kpisn/71506">Το Φεστιβάλ Δράμας ταξιδεύει στο ΚΠΙΣΝ</a>ΣΧΕΤΙΚΑΤο Φεστιβάλ Δράμας ταξιδεύει στο ΚΠΙΣΝ

H γνώμη του MOVE IT για το MJ του Γιώργου Φουρτούνη που κέρδισε το βραβείο σκηνοθεσίας

Γκέκας

Ο Βασίλης ζει με τον πατέρα του σε ένα χωριό της ελληνικής επαρχίας. Όταν ο Βασίλης γίνεται 12 χρονών, ο πατέρας του τού αγοράζει όπλο και ένα νεαρό κυνηγόσκυλο, τον Μαξ, και αρχίζει την εκπαίδευση για να μπορέσει να τον κάνει κυνηγό.

Τι σημαίνει άνδρας και αρρενωπότητα στην σύγχρονη κοινωνία και πώς αυτή επιβιώνει αρχετυπικά και ανεξάρτητα από τις όποιες σύγχρονες αναφορές σε κλειστές κοινωνίες, όπως ένα μικρό επαρχιακό μέρος στην Ελλάδα, φαίνεται να είναι η προβληματική του Γκέκα. Ένα μικρό αγόρι που συμβολίζει ακριβώς αυτή την μετάβαση από κάτι ακόμα άγουρο, ασχημάτιστο, σχεδόν άφυλο χρησιμοποιείται στα χέρια του πατέρα του προκειμένου να μετατραπεί σε «άντρα», να μετατραπεί σε μια πολεμική, αναίσθητη μηχανή που απλώς θα επιτελεί μηχανικά και με βαθιά εσωτερική δυστυχία τον ρόλο που η πατριαρχική κοινωνία καταπιεστικά του ανέθεσε. Το αγόρι βιώνει παράλληλα τον φόβο και την αναζήτηση.

Το όπλο ως ένα φαλλικό σύμβολο και ως ένα μέσο που συνδέεται με την ανδρική ομοκοινωνικότητα μέσω του στρατού (εξού και η κοινωνία που παρατηρούμε στην ταινία είναι εξ ολοκλήρου ανδροκρατούμενη) είναι αυτό που θα αποδείξει στον πατέρα του την αρρενωπότητα που κρύβει μέσα του, όσο εκείνο συνδέεται συναισθηματικά με ένα κυνηγόσκυλο, έναν γκέκα, όπως είθισται να αποκαλείται στην Ελλάδα η ράτσα του ελληνικού ιχνηλάτη, ακριβώς επειδή είναι ένα παιδί με συναισθήματα που αγνοεί πλήρως τις κοινωνικές νόρμες και τους επιτελεστικούς ρόλους που έχουν εν αγνοία του δημιουργηθεί. Θα σπάσει ή όχι τα στεγανά της τοξικής αρρενωπότητας; Αυτό είναι ένα ερώτημα που η ταινία θα απαντήσει με σκληρότητα στο τέλος της. Άξια νικήτρια, ενώ απολύτως δίκαιη επικράτηση και στην φωτογραφία που τονίζει απόλυτα όχι μόνο το τοπία της μοναχικής φύσης μέσα στην οποία ζει η οικογένεια, αλλά και τα στεγνά και περιοριστικά χρώματα που η ίδια η αρρενωπότητα επιβάλλει στα μέλη της. 4/5.

Honeymoon

Έπειτα από μια τραυματική εμπειρία με την αστυνομία, η Φαίη αποφασίζει να φύγει για πάντα από την Ελλάδα. Η Σάντρα τη συνοδεύει στον σταθμό του λεωφορείου, για το αποχαιρετιστήριό τους ταξίδι. Διασχίζουν τη χώρα με λεωφορείο όταν, μετά από τρανσφοβική επίθεση από δύο συνεπιβάτες, καταλήγουν μόνες σε έναν αυτοκινητόδρομο στη μέση του πουθενά.

Η τρανς ορατότητα είναι σπάνια στο ελληνικό σινεμά με κάποιες φωτεινές εξαιρέσεις (βλ. Στρέλλα) που όμως δεν παύουν να είναι εξαιρέσεις. Αντιθέτως, οι τρανσφοβικές επιθέσεις μόνο εξαιρέσεις δεν είναι, αλλά δυστυχώς συχνό φαινόμενο τόσο στην χώρα μας όσο και αλλού, με κάποιες να φτάνουν στα φώτα της δημοσιότητας και άλλες να βυθίζονται στην σιγή υποφωτισμένων δρόμων. Δύο τρανς γυναίκες, η Φαίη και η Σάντρα, βιώνουν έναν αποχαιρετισμό. Η πρώτη αποφασίζει να φύγει από την χώρα και έτσι η δεύτερη καλείται να διαχειριστεί αυτή την απώλεια και την νέα κατάσταση στην σχέση τους. Ωστόσο, όλο αυτό θα γίνει υπό τον θόρυβο άλλων ανθρώπων, που δεν θα τις αφήσουν να χαρούν και να «πενθήσουν», όπως επιθυμούν, μια ιδιωτική τους στιγμή. Γρήγορα η τρανς ταυτότητά τους θα αποτελέσει το επίκεντρο σχολίων και βίαιων επιθέσεων από διαφόρων λογής ανθρώπους.

Το Άλκι Παπασταθόπουλος εστιάζει στην πλευρά των δύο κοριτσιών, στην μαχητικότητά τους να υπερασπιστούν τον εαυτό τους αλλά και στην τρωτότητά τους. Δεν είναι αδύναμα θύματα επιθέσεων, αλλά με νύχια και με δόντια καλούνται να παλέψουν για αυτό που είναι κόντρα σε όλους -ακόμα και στις αποφάσεις τους. Σε αυτό συμβάλλει απεριόριστα και η επιλογή των Νάσια Συντέτα (άξια νικήτρια του βραβείου γυναικείας ερμηνείας) και Μαίρη Πετρούλιου, που με μια νεανική υποκριτική ορμή, αφιλτράριστη και τελείως νατουραλιστική -και σίγουρα βιωματική- πετυχαίνουν τον στόχο τους. Να μας δείξουν μια σχέση που όσο η κοινωνία θέλει να την κρύψει μέσα στους τέσσερις τοίχους ενός σπιτιού προκειμένου να μην φαίνεται, άλλο τόσο αρέσκεται στο να την κρεμάει στα μανταλάκια και τους ανθρώπους της να τους ωθεί στα άκρα. Μια ευαίσθητη αλλά και ειλικρινής ματιά που δεν ωραιοποιεί ούτε φτιασιδώνει, αποκαλύπτει στο μεγαλείο της την τοξική αρρενωπότητα που αδυνατεί να δεχτεί οτιδήποτε δεν την εξυπηρετεί, δεν εγκρίνει και δεν ελέγχει, όπως αποκαλύπτει το σκληρό και συνάμα απελευθερωτικό φινάλε. 4/5

H γνώμη του MOVE IT για τις δύο ταινίες που πήραν τα μεγάλα βραβεία του Εθνικού Σπουδαστικού Διαγωνιστικού Τμήματος 

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ