Ένα ντοκιμαντέρ για τον δεξιοτέχνη της κινηματογραφικής αφίσας

Στο εικαστικό έργο του Γιώργου Βακιρτζή για τον κινηματογράφο είναι αφιερωμένο το νέο ντοκιμαντέρ του Πάνου Α. Θωμαΐδη με τίτλο «Ένα Ποτάμι Που Λεγόταν Βακιρτζής» που θα πραγματοποιήσει την πρεμιέρα του στην Ταινιοθήκη της Ελλάδας, τη Δευτέρα 28 Απριλίου 2025

ΣΧΕΤΙΚΑΤο έργο του Λάκη Παπαστάθη σε πρώτο πλάνο από την Ταινιοθήκη

Μέσα από αφηγήσεις και εικόνες, η ταινία μας μεταφέρει στον κόσμο της επικοινωνίας των κινηματογραφικών ταινιών στις δεκαετίες του ’50 και του ’60, προβάλλοντας το μοναδικό εικαστικό έργο του δεξιοτέχνη δημιουργού που κυριάρχησε στη λεγόμενη «τέχνη των επτά ημερών».

Η ταινία βασίζεται σε αφηγήσεις ανθρώπων που τον γνώρισαν και σε περιγραφές εικαστικών και ανθρώπων της τέχνης, και παρουσιάζει πολλές από τις γιγαντοαφίσες και τις λιθόγραφες αφίσες που φιλοτέχνησε ο Βακιρτζής, έργα που κοσμούσαν τους κινηματογράφους της Αθήνας τη δεκαετία του ’50 και του ’60.

Σύμφωνα με τον σκηνοθέτη Πάνο Α. Θωμαΐδη, «Αναζητώντας τα όρια ανάμεσα στις εφαρμοσμένες τέχνες και την εικαστική δημιουργία, τι καλύτερο παράδειγμα από τη δουλειά του Γιώργου Βακιρτζή, ο οποίος, με τις χαρακτηριστικές κινηματογραφικές γιγαντοαφίσες του, υπηρετεί το εφήμερο μάρκετινγκ της έβδομης τέχνης μέσω της οπτικής επικοινωνίας. Με τη δημιουργικότητα και την ιδιαίτερη γραφή του καταφέρνει ακόμα και σήμερα να γοητεύει τον θεατή, ξεπερνώντας κατά πολύ τα χρονικά όρια της χρηστικότητας του έργου, τα όρια της «τέχνης των επτά ημερών». Τα έργα που δημιούργησε για την προώθηση των κινηματογραφικών ταινιών, γιγαντοαφίσες και λιθόγραφες αφίσες, καταξιώνονται σαν σύγχρονες εικαστικές δημιουργίες και ο Βακιρτζής εντάσσεται επίσημα στους εκπροσώπους της ελληνικής pop art».

Ορισμένες από τις αφίσες του είχαν συμπεριληφθεί στην έκθεση «Αστυγραφία» της Εθνικής Πινακοθήκης, ως δείγματα τέχνης μέσα στο αστικό τοπίο. Όπως σημειώνει η Συραγώ Τσιάρα, Ιστορικός Τέχνης και Διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης, «Ο τρόπος που διαφημίζονταν οι ταινίες εκείνη την εποχή έχει να κάνει απόλυτα με τη δημόσια τέχνη… Και σήμερα βλέπουμε, μέσα από το εικαστικό βλέμμα, το πώς λειτούργησε η ζωγραφική δουλειά του Βακιρτζή, ενσωματώνοντας την τέχνη στο δημόσιο χώρο».

Οι γιγαντοαφίσες και οι λιθόγραφες αφίσες αποτελούσαν ένα από τα ελάχιστα διαφημιστικά μέσα που είχαν στη διάθεσή τους οι κινηματογράφοι της εποχής για να προωθήσουν τις νέες ταινίες, οι οποίες και άλλαζαν κάθε εβδομάδα. Σκοπός της δουλειάς του Βακιρτζή ήταν να προσελκύσει τον θεατή μεταφέροντας στην αφίσα το ύφος και το συναίσθημα, ταυτόχρονα με την ιστορία και τις πληροφορίες της ταινίας. Η Ειρήνη Οράτη, Ιστορικός Τέχνης και Καλλιτεχνική Διευθύντρια του Ιδρύματος Ιωάννου Φ. Κωστοπούλου αναφέρει «Με την τόλμη και τη δύναμη της δημιουργικής του φαντασίας, κατάφερνε να μετατρέψει την εικόνα μιας μικρής, ασπρόμαυρης φωτογραφίας, σε μια τολμηρή, ιδιάζουσα, γεμάτη παλμό προσωπογραφία».

Ο Χρήστος Μαργαρίτης, Μηχανικός Παραγωγής και Συντονιστής Εκδόσεων και Εκθέσεων Έργων Τέχνης, θυμάται «Μας μάγευαν τα ζωγραφικά έργα που έδειχναν όλη τη δράση της ταινίας που παιζόταν μέσα… Μας καλούσαν οι πρωταγωνιστές να μπούμε μέσα, να παραδοθούμε στη μαγεία της σκοτεινής αίθουσας…».

Για τον Γιώργο Βακιρτζή και το έργο του μιλούν κατά σειρά εμφάνισης:

o          Συραγώ Τσιάρα, Ιστορικός Τέχνης – Διευθύντρια Εθνικής Πινακοθήκης / Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου

o          Χρήστος Φ. Μαργαρίτης, Μηχανικός Παραγωγής – Συντονιστής Εκδόσεων και Εκθέσεων Έργων Τέχνης

o          Μάριος Χονδρογιάννης, Ζωγράφος

o          Αντώνης Ρίκος, Φωτογράφος – Εικαστικός - Κινηματογραφιστής

o          Λία Χαλκιά – Θεοδωρίδου, Ομότιμη Καθηγήτρια ΕΚΠΑ

o          Ελένη Κωνσταντοπούλου, εκπρόσωπος οικογένειας Γ. Βακιρτζή

o          Ειρήνη Οράτη, Ιστορικός Τέχνης – Καλλιτεχνική Διευθύντρια Ιδρύματος Ιωάννου Φ. Κωστοπούλου

o          Τάκης Λιαρμακόπουλος, Διαφημιστής – Αντιπρόεδρος FCB GNOMI

o          Χριστίνα Χοχλακίδου, Διαφημίστρια – Πρόεδρος FCB GNOMI

o          Κώστας Σερέζης, Δημοσιογράφος – Διοργανωτής Εκθέσεων

o          Γιώργος Ρόρρης, Ζωγράφος

Τα έργα του Γιώργου Βακιρτζή για τον κινηματογράφο, χαρακτηριστικά της «Σχολής των Αθηνών», κοσμούν σήμερα δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές και χαίρουν διεθνούς αναγνώρισης. Κάποια φυλάσσονται στο Μουσείο Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, ως μέρος της Συλλογής HELLAFFI και άλλα συλλέχθηκαν από τους επιμελητές της συλλογής Τhe Starlets Collection, τα οποία και παρουσιάζονται στο ντοκιμαντέρ.

Επόμενες προγραμματισμένες προβολές στην Ταινιοθήκη της Ελλάδας στις 10 και 11 Μαΐου 2025 (με εισιτήριο).

Διάρκεια: 43 λεπτά. Σκηνοθεσία-Σενάριο: Πάνος Α. Θωμαΐδης  /  Παραγωγοί: Πάνος Α. Θωμαΐδης και Θωμαΐς Ι. Χατζηλάμπρου-Θωμαΐδου  /  Ειδικός σύμβουλος για το υλικό που αφορά τη ζωγραφική του Γ. Βακιρτζή για τον κινηματογράφο: Χρήστος Φ. Μαργαρίτης  /  Διεύθυνση φωτογραφίας: Ζαφείρης Επαμεινώνδας GSC  /  Μουσική: Γιώργος Χατζηνάσιος  /  Μοντάζ: Δημοσθένης Ράπτης  /  Ψηφιακή επεξεργασία εικόνας: Magikon  /  Μιξάζ Ήχου: Oxyzed