Η Χίμαιρα

Σύνοψη: Στην ιταλική πόλη Ταρκυνία τη δεκαετία του 1980 μια συμμορία  tombaroli (τυμβωρύχων) βιοπορίζεται προμηθεύοντας Ευρωπαίους αρχαιοκάπηλους με κτερίσματα, ληκύθους και άλλα ευρήματα από τους πανάρχαιους και πασίγνωστους ετρουσκικούς τάφους της περιοχής. Αρχηγός τους ο Άρτουρ, ένας μελαγχολικός Άγγλος, ο οποίος βλέπει σε οράματα το πού πρέπει κάθε φορά να «χτυπήσουν», καθώς και την νεκρή αγαπημένη του, τη Μπενιαμίνα.

Άποψη: Σύμφωνα με τη μυθολογία, η Χίμαιρα ήταν ένα τέρας με σώμα κατσίκας, κεφάλι λιονταριού και ουρά φιδιού, εξού και στη σύγχρονη επιστήμη ο όρος έχει διευρυνθεί σημασιολογικά δηλώνοντας κάθε ζωντανό οργανισμό που εμπεριέχει στοιχεία (κύτταρα ή ακόμα και γενετικούς κώδικες) από δύο ή περισσότερα διαφορετικά είδη. Την ίδια στιγμή, χρησιμοποιούμενη μεταφορικά, η λέξη σημαίνει επίσης το άπιαστο και ανέφικτο όνειρο κι αυτήν ακριβώς της την πολυσημία αξιοποιεί κι η Αλίτσε Ρορβάχερ στη νέα της ταινία.

Όχι απλώς για την εύρεση ενός «ψαγμένου» τίτλου αλλά πολύ περισσότερο για την σκιαγράφηση του βασικού της ήρωα, μιας και ο Άρτουρ (Josh O’Connor) Χίμαιρες βλέπει να απεικονίζονται στην ετρουσκική τέχνη που ανασύρει λαθραία από την Νεκρόπολη της Ταρκυνίας και χίμαιρες κυνηγάει, ονειρευόμενος με τα μάτια ανοιχτά το κορίτσι που έχει αμετάκλητα χαθεί. Τέλος, μια ιδιότυπη Χίμαιρα είναι κι ο ίδιος, Άγγλος στην καταγωγή μα με δεύτερη πατρίδα του την Ιταλία, δεδομένου πως πλέον εκεί μένει κι «εργάζεται» μόνιμα, με τα (σπασμένα του) ιταλικά να αποτελούν το soundtrack της – μάλλον γκρίζας και μονότονης – ζωής του.

Ωστόσο, δεν θα ήταν υπερβολή να ισχυριστούμε πως η εξερεύνηση του κεντρικού χαρακτήρα μοιάζει να εξαντλείται στον ευφυώς πολύσημο τίτλο του φιλμ, καθώς το ψυχογράφημα του Άρτουρ παραμένει μάλλον ισχνό κι ελλειπτικό συνολικά, δυσκολεύοντας την συναισθηματική ταύτιση μαζί του.

Το ίδιο ισχύει, στον έναν ή τον άλλον βαθμό, και για τους υπόλοιπους ήρωες, τόσο για τα έτερα μέλη των tombaroli όσο και για τις πιο προβεβλημένες σεναριακά Ιτάλια (Carol Duarte) και Φλόρα (Isabella Rossellini), που ενσαρκώνουν τα μοναδικά συναισθηματικά απάγκια του πενθούντος πρωταγωνιστή.

Έτσι, κυριαρχεί η αίσθηση πως στο βωμό ενός ατμοσφαιρικού mood piece ίσως τελικά θυσιάζεται μια πιο συνεκτική αφηγηματικότητα, η οποία ως επιλογή θα προσέφερε ενδεχομένως κάτι περισσότερο από ένα ταμπλό χαρακτήρων χωρίς ουσιαστικό βάθος.

Αυτό βέβαια δε σημαίνει πως «η Χίμαιρα» στερείται κινηματογραφικών αρετών. Αντιθέτως, συνιστά ένα δείγμα στιλιστικά άψογου και ταυτόχρονα βαθιά πολιτικού στον πυρήνα του σινεμά, φωτογραφημένου κατά τρόπο αγαπησιάρικα ζεστό και παλλόμενο. Οπωσδήποτε είναι ατελής, εντούτοις αρκετά γοητευτική.